Η τραγωδία ασχολείται- κι ενσαρκώνει - την ελευθερία του ανθρώπου. Ο ορισμός της ελευθερίας είναι τα όρια της, όπως ο ορισμός μιας χώρας είναι τα σύνορα της - ορισμός - όριο είναι η ίδια λέξη. Αυτό το σύνορο της ανθρώπινης ελευθερίας με τον έξω κόσμο είναι το μερτικό του ανθρώπου στη ζωή, αυτό που οι αρχαίοι το καταλάβαιναν ως μοίρα. Αλλά δεν υπάρχει τραγωδία χωρίς την προσπάθεια του ανθρώπου να ξεπεράσει τα σύνορα του. Ο Σοφοκλής δεν θα θεωρούσε έναν Οιδίποδα θύμα των Θεών, αρκετά αξιοπρεπές άτομο για να τον κάνει ήρωα τραγωδίας. Έγραψε κάτι άλλο. Πρέπει να προσέξουμε: όλα τα στοιχεία που έχουν προβλεφθεί για το μερτικό του Οιδίποδα, για την μοίρα του αν θέλετε, είναι ήδη στο παρελθόν. Η δράση του έργου αρχίζει όταν ο Οιδίποδας παίρνει ελεύθερες αποφάσεις. Αρχίζει με την ελεύθερη απόφαση του να βρει τον δολοφόνο του Λάϊου, τελειώνει με την ελεύθερη απόφασή του να αυτοτιμωρηθεί, να βγάλει τα μάτια του.

Αυτά δεν ήταν απαραίτητα στοιχεία του Μύθου, δεν τα έγραφε υποχρεωτικά, αυτά τα δύο είναι η επιλογή του Σοφοκλή. Κι αυτές οι δύο επιλογές είναι και οι ελεύθερες επιλογές του Οιδίποδα. Ενός Ήρωα. Γι αυτό και το έργο τελικά φέρνει ανάταση μέσα στην απόγνωση του, κι όχι κατάθλιψη.

Μίνως Βολανάκης