HERMAN MELVILLE __ MOBY DICK

"...
Πολλές φορές - όταν πεταγόταν από τη μπράντα του και η αιτία του ήταν κάτι κουραστικά και ζωντανά σε ανυπόφορο βαθμό ονείρατα της νύχτας, που, συνεχίζοντας τις έμμονες ιδέες της ημέρας, τις έφταναν ως το σημείο να μοιάζουν με ασυνάρτητα παραληρήματα και τις στριφογυρίζανε χίλιες φορές στο κορωμένο του μυαλό, μέχρι που κι αυτός ακόμα ο παλμός της καρδιάς του προκαλούσε ανυπόφορη αγωνία' κι όταν, μερικές φορές, αυτοί οι πνευματικοί παροξυσμοί του άφηναν ξεκρέμαστο το είναι του, δίχως κάποιο έρεισμα να το στηρίζει, κι ένα χάσμα φαινόταν ν' ανοίγει μέσα του, από όπου αναπηδούσαν φλόγες και αναλαμπές διχαλωτές και απαίσιοι δαίμονες του ένευαν να πηδήξει ανάμεσα τους' όταν αυτή η κόλαση μέσα του έχασκε από κάτω του - μια άγρια κραυγή ακουγόταν να βγαίνει από το πλοίο' και ο Αχαάβ, με μάτια αγριεμένα, ορμούσε έξω από την καμπίνα του για να γλυτώσει, θα 'λεγε κανείς, από ένα κρεβάτι που είχε αρπάξει φωτιά. Κι όμως αυτά, αντί να είναι ίσως τα αναπόφευκτα συμπτώματα κάποιας κρυφής λιποψυχιάς ή τρόμου για την απόφαση που είχε πάρει, δεν ήταν παρά σαφέστατα σημάδια που μαρτυρούσαν την υπερβολική δύναμη που έκρυβε μέσα της ετούτη η έμμονη ιδέα. Γιατί, τέτοιες στιγμές, η αιτία που τον έκανε να ορμάει έξω τόσο τρομαγμένος, δεν ήταν ο τρελός Αχαάβ, ο ραδιούργος, ο πεισματάρης κυνηγός της άσπρης φάλαινας που δε μπορούσε να ησυχάσει, αυτός ο Αχαάβ, που κοιμόταν στη μπράντα του. Aιτία ήταν η αιώνια, ζωτική αρχή, ή αλλιώς η ψυχή του' την ώρα του ύπνου λοιπόν, αποσπασμένη για λίγο από κείνο το μυαλό που έδινε σ' αυτήν τα χαρακτηριστικά της γνωρίσματα και που σε άλλες στιγμές τη χρησιμοποιούσε σα μέσο ή όργανο για να προβάλει τη δική του υπόσταση στον κόσμο, γύρευε αυθόρμητα να ξεφύγει από την καυτή επαφή με αυτό το μανιασμένο πράγμα, που δεν αποτελούσε πια, προσωρινά έστω, μιαν ολότητα μαζί του. Αλλά, επειδή το μυαλό δεν υπάρχει αν δε συμπράττει με την ψυχή, καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα πως έπρεπε στην περίπτωση του Αχαάβ -- που είχε δοσμένες όλες τις σκέψεις του κι όλη τη φαντασία του στον υπέρτατο και μοναδικό του σκοπό -- εκείνος ο σκοπός, αναπόφευκτα, με τη δική του αμετακίνητη βούληση και μόνο, να είχε αποκτήσει, ενάντια μάλιστα σε θεούς και δαίμονες, μιαν αυτόπλαστη, αυθύπαρκτη και δική του οντότητα. Μια οντότητα μάλιστα που μπορούσε να ζει και να λάμπει φρικτά, ενώ την ίδια στιγμή η κοινή ζωτικότητα, που μαζί της αποτελούσε μια αδιάσπαστη ενότητα, το 'σκαζε τρομαγμένη απ' αυτό το παρείσακτο και ανεξακρίβωτης πατρότητας νεογέννητο πλάσμα. Το βασανισμένο πνεύμα λοιπόν που αγριοκοίταζε μέσα από τα σάρκινα μάτια, καθώς ο άνθρωπος που έμοιαζε να είναι ο Αχαάβ ορμούσε έξω από την καμπίνα του, δεν ήταν προς στιγμή παρά κάτι που είχε απομείνει κενό, μια άμορφη ύπαρξη που υπνοβατούσε, μια ακτίνα ζωντανού φωτός ασφαλώς, που δεν είχε όμως κάτι μπροστά του να χρωματίσει και ήταν συνεπώς ένα χάσμα, ένα άσπρο κενό, αυτό το ίδιο. Ο Θεός να σε βοηθήσει, καπετάνιο' οι στοχασμοί σου κάποιο πλάσμα έχουν γεννήσει μέσα σου' και ο άνθρωπος, που η έμμονη σκέψη του τον οδηγεί σ' αυτό το σημείο, μοιάζει με Προμηθέα' ένας γύπας τρώει αυτή την καρδιά στον αιώνα' τούτος ο γύπας είναι το πλάσμα ακριβώς που εκείνος γεννάει. "
MOMΠΙ-ΝΤΙΚ ΚΕΦΑΛΑΙΟ XLIV. O XΑΡΤΗΣ

Μετάφραση Α.Κ. Χριστοδούλου.

Η ανάρτηση είναι αφιερωμένη στο blog ΘΕΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ http://cropper.wordpress.com/